Ön ayak ayağın üç bölümünden en fazla kemiğe sahip olan kısımdır.
Önayağınızın vücudun ağırlığın yarısını taşıyıp dengelediğini ve çok fazla kuvvet ve yıpranmaya maruz kaldığını bilmek insanı şaşırtabilir.
Önayağın Yapısı
Önayak ayağın üç ana bölümünden biridir, diğer bölümleri orta ayak ve ayak arkasıdır. Tendonlar, bağlar, yumuşak doku ve 5 parmak içinde 19 kemikten oluşmuştur. Bu kemikler falanks kemikleri olarak bilinir. .
Falankslar
Ayak parmaklarının dört tanesi üç adet falanks kemiğinden meydana gelir:
- proksimal falanks
- ara falanks
- distal falanks
Haluks, baş parmak diye de bilinir, sadece iki adet falanks kemiğine sahiptir: proksimal ve distal falankslar.
Metatarsal Kemikler
Beş adet metatarsal kemik proksimal falankslara ayakların toplarında yer alan eklemler ile bağlıdır. Metatarsal kemiğin her biri ayağın iç yanına yani başparmağın oluğu yana göre adlandırılır:
- Birinci metatarsal (baş parmağın arkasında)
- İkinci metatarsal
- Üçüncü metatarsal
- Dördüncü metatarsal
- Beşinci metatarsal (serçe parmağın arkasında)
Önayak aynı zamanda ayağı boydan boya kaplayan kompleks bağ ağına sahiptir. Bu bağların değişik işlevleri vardır.
- Kemikleri ve deriyi bağlamak
- Yağları yerlerinde tutarak, bir çeşit yastık gibi, ayağı desteklemek ve izole etmek
- Sinirlerin, tendonların ve kan damarlarının metatarsal kemik başlarının altından geçmesine yardım eder.
- Arkları bağlar
Önayağın Yaygın Problemleri
Metatarsalji
Önayaktaki ağrıya genellikle metatarsalji denmektedir. Ağrı kendini yanma, acı, ayak parmaklarında çoğu zaman parmak toplarında çekim ağrısı olarak gösterir, yürüme ve koşma sonucu daha artabilir.
Spor yaparken yaralanma ve inflamasyonlar çoğu kez önayakta oluşur. Genellikle bu sorunların spor yaparken oluşması anormal ağırlık dağılımından dolayı bile olabilir.
Morton nöroma metatarsal ağrıya neden olan bir sorundur ve bazen ayak parmağı hissizliğine sebep olabilir. Metatarsal başların arasındaki sinir inflamasyonu ve irritasyonu neden olabilir.
Metatarsalji nedenleri arasında şunlar sayılabilir:
- Çekiç parmak
- Aşırı kilo
- Aşil tendonlarında sıkılık
- Çok aktif sporlar veya diğer aktiviteler
- Sıkı ekstensorlar
- Zayıf fleksörlar
- Aşırı içe bükülme
- Ayaklara uyumsuz ayakkabılar
Kırık Parmak Kemikleri
Kırık parmak yaygın karşılaşılabilen bir sorundur, çoğunlukla ağır bir şeyin üstüne düşmesi veya parmakların bir nesneye çarpması sonucu oluşabilir. Biraz acılı olabilir ve yürümeyi zorlaştırabilir. Ciddi kırıklar tedavi edilmezse yanlış kaynarlar ve başka sorunlara neden olabilir.
Çekiç Parmaklar
Çekiç parmaklar bir veya daha çok ayak parmağını etkileyen yaygıngörülen bir sorundur, fakat baş parmakta nadiren görülür. Parmaklardaki zayıf kaslar tendonların kısalmasına neden olur böylece parmakları ayağa doğru çeker sonuçta eklemler yükselir ve parmağın “çekiç” gibi görünmesine neden olur.
Osteoartit (kireçlenme)
Osteoarit eklemlerin dejenaratif (bozulma eğilimli) hastalığıdır. Eklemlerin arasındaki yastıkların, kıkırdak olarak bilinir, bozulmasıdır. Ayak bozuklukları, burkulma ve zorlanmalar kireçlenmeye katkı sağlar.
Osteofitler (Kemik Çıkıntıları)
Osteofitler, kemik çıkıntıları olarak da bilinir, eklemlerde görülen, kemiklerin büyümesi veya çıkıntılardır. Bu çıkıntılar osteofitler ile görülür. Çoğu zaman acı verirler ve eklem hareketlerini kısıtlarlar..
