İçindekiler

Giriş: Diyabetik Ayak Bakımının Önemi

Diyabet, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve çeşitli komplikasyonlara yol açabilen kronik bir hastalıktır. Bu komplikasyonlardan biri olan “diyabetik ayak”, diyabet hastalarının yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen ve ihmal edildiğinde ampütasyona kadar gidebilen ciddi bir sağlık sorunudur. Türkiye Diyabet Vakfı’nın verilerine göre, diyabet hastalarının yaklaşık %15’i yaşamları boyunca en az bir kez diyabetik ayak ülseri geliştirmektedir [1].

Diyabetik ayak bakımı, kan şekeri kontrolü, düzenli muayene, uygun ayakkabı seçimi ve günlük ayak bakımı gibi birçok faktörü içeren kapsamlı bir yaklaşım gerektirir. Son yıllarda, geleneksel tıbbi yaklaşımların yanı sıra alternatif ve tamamlayıcı tedavi yöntemleri de diyabetik ayak bakımında önemli bir rol oynamaya başlamıştır. Bu yöntemlerden biri de, aromaterapi ve esansiyel yağların kullanımıdır.

Bu makalede, diyabetik ayak ve tırnak bakımında aromaterapi yağlarının etkileri, kullanım yöntemleri ve bilimsel kanıtlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Podocity olarak, danışanlarımıza sunduğumuz özel bakım programlarında bu yöntemleri nasıl uyguladığımızı da paylaşacağız.

Diyabetik Ayak Sorunları ve Risk Faktörleri

Diyabetik ayak sendromu, uzun süre diyabete bağlı olarak gelişen ve çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkan karmaşık bir durumdur. Bu sendromun gelişiminde rol oynayan başlıca faktörler şunlardır:

Nöropati (Sinir Hasarı)

Diyabete bağlı olarak gelişen sinir hasarı, ayaklarda hissizliğe neden olabilir. Bu durum, ayaktaki yaralanmaların, basınç noktalarının veya ısı değişikliklerinin fark edilememesine yol açar. Türkiye’de yapılan araştırmalara göre, diyabet hastalarının yaklaşık %50’sinde bir dereceye kadar periferik nöropati görülmektedir [2].

Vasküler Sorunlar (Dolaşım Bozuklukları)

Diyabet, kan damarlarını etkileyerek ayaklara giden kan akışını azaltabilir. Bu durum, yaraların iyileşmesini geciktirir ve doku hasarı riskini artırır.

Enfeksiyonlar

Bağışıklık sistemi fonksiyonlarının zayıflaması, diyabet hastalarında enfeksiyon riskini artırır. Özellikle ayak tırnakları ve parmak araları, mantar ve bakteriyel enfeksiyonlar için uygun ortamlar oluşturabilir.

İskelet ve Eklem Sorunları

Diyabet, ayak yapısını etkileyerek çeşitli deformitelere (örneğin, çekiç parmak, bunyon) yol açabilir. Bu deformiteler, anormal basınç noktaları oluşturarak yara riskini artırır.

Risk Faktörleri

Diyabetik ayak sorunları için başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Uzun süreli diyabet: 10 yıldan uzun süredir diyabet tanısı almış olmak.
• Kontrolsüz kan şekeri: HbA1c değerinin %7’nin üzerinde olması.
• Nöropati varlığı: Ayaklarda hissizlik veya karıncalanma.
• Periferik vasküler hastalık: Ayaklara kan akışının azalması.
• Geçmiş ayak ülserleri veya ampütasyon: Önceden diyabetik ayak ülseri veya ampütasyon geçirmiş olmak.
• Görme sorunları: Ayak muayenesini zorlaştıran görme bozuklukları.
• Obezite: Ayaklardaki basıncı artıran aşırı kilo.
• Sigara kullanımı: Dolaşımı olumsuz etkileyen tütün kullanımı.

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) verilerine göre, uygun bakım ve önleme stratejileriyle diyabetik ayağa bağlı ampütasyonların %85’e kadar önlenebileceği belirtilmektedir [3]. Bu bağlamda, düzenli ve doğru ayak bakımı, diyabet hastalarının yaşam kalitesini artırmada hayati öneme sahiptir.

Aromaterapi ve Esansiyel Yağlar: Genel Bakış

Aromaterapi, bitkilerden elde edilen uçucu yağların (esansiyel yağların) sağlık ve iyilik hali için kullanıldığı bir tamamlayıcı tedavi yöntemidir. Yaklaşık 6000 yıllık bir geçmişe sahip olan aromaterapi, antik Mısır, Çin ve Hint uygarlıklarından günümüze kadar çeşitli kültürlerde kullanılmıştır.

Esansiyel Yağların Özellikleri

Esansiyel yağlar, bitkilerden çeşitli yöntemlerle (buhar distilasyonu, sıkma, çözücü ekstraksiyonu vb.) elde edilen, yoğun aromatik bileşikler içeren konsantre yağlardır. Bu yağlar:

• Yüksek konsantrasyonlu: Genellikle taşıyıcı yağlarla seyreltilerek kullanılırlar.
• Uçucu: Oda sıcaklığında kolayca buharlaşırlar.
• Kompleks kimyasal yapılı: Her esansiyel yağ, yüzlerce farklı biyoaktif bileşen içerebilir.
• Lipofilik (yağ seven): Cilt üzerinden kolayca emilebilirler.

Etki Mekanizmaları

Esansiyel yağlar, vücudu başlıca iki yolla etkileyebilir:

1. Koku Yoluyla (İnhalasyon): Yağların aromatik molekülleri burundaki koku reseptörlerini uyararak limbik sisteme (beynin duygu, hafıza ve homeostaziyi kontrol eden bölümü) sinyaller gönderir.
2. Cilt Yoluyla (Topikal Uygulama): Esansiyel yağlar, lipid yapıları sayesinde cilt bariyerini geçerek kan dolaşımına karışabilir ve çeşitli fizyolojik etkilere yol açabilir.

Esansiyel Yağların Terapötik Özellikleri

Bilimsel araştırmalar, birçok esansiyel yağın çeşitli terapötik özelliklerini doğrulamıştır:

• Antimikrobiyal etki: Bakteriler, mantarlar ve bazı virüslere karşı etkili olabilirler [4].
• Anti-inflamatuar etki: İltihap süreçlerini azaltabilirler [5].
• Analjezik (ağrı kesici) etki: Ağrıyı hafifletebilirler [6].
• Anksiyolitik etki: Stresi ve anksiyeteyi azaltabilirler [7].
• Antioksidan etki: Serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını önleyebilirler [8].
• Dolaşımı iyileştirici etki: Mikro dolaşımı artırabilirler [9].

Tüm bu özellikler, diyabetik ayak bakımında esansiyel yağların potansiyel faydasını desteklemektedir. Ancak, her esansiyel yağın kendine özgü bileşimi ve etkileri olduğunu ve bazı durumlarda kontrendikasyonları (kullanılmaması gereken durumlar) olabileceğini unutmamak önemlidir.

Diyabetik Ayak Bakımında Etkili Aromaterapi Yağları

Diyabetik ayak bakımında kullanılan esansiyel yağlar, antimikrobiyal, anti-inflamatuar, dolaşım düzenleyici ve yara iyileştirici özellikleriyle öne çıkmaktadır. Bilimsel araştırmalar, belirli esansiyel yağların diyabetik ayak bakımında faydalı olabileceğini göstermektedir. İşte diyabetik ayak bakımında en etkili aromaterapi yağları ve bilimsel kanıtları:

Çay Ağacı Yağı (Tea Tree Oil)

Bilimsel Adı: Melaleuca alternifolia

Etken Bileşenler: Terpinen-4-ol, γ-terpinen, α-terpinen, 1,8-sineol

Etkileri:

• Antimikrobiyal Etki: Çay ağacı yağı güçlü antibakteriyel, antifungal ve antiviral özelliklere sahiptir. Özellikle Staphylococcus aureus, Escherichia coli ve Candida albicans gibi diyabetik ayak enfeksiyonlarında sık görülen patojenlere karşı etkilidir [10].
• Anti-inflamatuar Etki: İltihaplı dokuların iyileşmesine yardımcı olur ve kızarıklığı azaltır [11].
• Nüfuz Edici Etki: Cilt tabakalarına derinlemesine nüfuz ederek lokal etkisini artırır.

Bilimsel Kanıtlar:
Hammer ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada, çay ağacı yağının %0,25 gibi düşük konsantrasyonlarda bile Candida albicans üzerinde inhibitör etki gösterdiği bulunmuştur [12]. Bu özelliği, diyabet hastalarında sık görülen ayak mantarı enfeksiyonlarına karşı önemli bir avantaj sağlar.

Carson ve Riley’in araştırması, çay ağacı yağının multirezistan Staphylococcus aureus (MRSA) suşlarına karşı bile etkili olduğunu göstermiştir ki bu, diyabetik ayak enfeksiyonlarının tedavisinde özellikle değerlidir [13].

Lavanta Yağı (Lavender Oil)

Bilimsel Adı: Lavandula angustifolia

Etken Bileşenler: Linalool, linalil asetat, lavandulol, lavandulil asetat

Etkileri:

• Yara İyileştirici Etki: Hücre yenilenmesini destekler ve yara iyileşme sürecini hızlandırır [14].
• Analjezik (Ağrı Kesici) Etki: Lokal ağrı ve rahatsızlığı azaltır.
• Anti-inflamatuar Etki: İltihap süreçlerini baskılar.
• Antimikrobiyal Etki: Orta düzeyde antibakteriyel ve antifungal etki gösterir.

Bilimsel Kanıtlar:
Hajhashemi ve arkadaşlarının yaptığı bir araştırmada, lavanta yağının yara iyileşmesini hızlandırdığı ve inflamasyonu azalttığı gösterilmiştir [15]. Bu özellikler, diyabetik ayak ülserlerinin tedavisinde potansiyel faydalar sağlayabilir.

Mori ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada, lavanta yağının içeriğindeki linalool bileşeninin güçlü anti-inflamatuar etkiye sahip olduğu ve cilt inflamasyonunu azalttığı bulunmuştur [16].

Okaliptus Yağı (Eucalyptus Oil)

Bilimsel Adı: Eucalyptus globulus

Etken Bileşenler: 1,8-sineol (ökaliptol), α-pinen, β-pinen, limonen

Etkileri:

• Antimikrobiyal Etki: Geniş spektrumlu antibakteriyel özelliğe sahiptir [17].
• Dolaşım Düzenleyici Etki: Mikro dolaşımı artırarak doku oksijenasyonunu iyileştirir.
• Anti-inflamatuar Etki: İltihap ve şişliği azaltır.
• Serinletici Etki: Lokal olarak serinletici etki yaparak ağrı ve rahatsızlığı hafifletir.

Bilimsel Kanıtlar:
Sadlon ve Lamson tarafından yürütülen bir araştırmada, okaliptus yağının ana bileşeni olan 1,8-sineol’ün güçlü anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özelliklere sahip olduğu doğrulanmıştır [18].

Silva ve arkadaşlarının çalışmasında, okaliptus yağının mikro dolaşımı iyileştirdiği ve doku oksijenlenmesini artırdığı gösterilmiştir ki bu, diyabetik ayakta sık görülen dolaşım sorunlarını hafifletebilir [19].

Papatya Yağı (Chamomile Oil)

Bilimsel Adı: Matricaria chamomilla veya Chamaemelum nobile

Etken Bileşenler: Kamazulen, α-bisabolol, bisabolol oksit A ve B, farnesene

Etkileri:

• Anti-inflamatuar Etki: Güçlü iltihap önleyici özelliklere sahiptir [20].
• Yatıştırıcı ve Nemlendirici Etki: Hassas ve tahriş olmuş cildi yatıştırır.
• Antimikrobiyal Etki: Orta düzeyde antibakteriyel ve antifungal özellikler gösterir.
• Yara İyileştirici Etki: Epitel hücre rejenerasyonunu destekler.

Bilimsel Kanıtlar:
Srivastava ve arkadaşlarının araştırması, papatya yağının içerdiği α-bisabolol ve kamazulen’in güçlü anti-inflamatuar etkisini doğrulamıştır [21]. Bu etki, diyabetik ayakta görülen inflamasyonu azaltmada yardımcı olabilir.

McKay ve Blumberg’in derleme çalışmasında, papatya yağının yara iyileşmesini hızlandırdığı ve cilt bariyerini güçlendirdiği belirtilmiştir [22].

Biberiye Yağı (Rosemary Oil)

Bilimsel Adı: Rosmarinus officinalis

Etken Bileşenler: 1,8-sineol, kamfen, kamphor, borneol, verbenon

Etkileri:

• Dolaşım Düzenleyici Etki: Periferik dolaşımı stimüle eder ve kan akışını artırır [23].
• Antioksidan Etki: Serbest radikallere karşı koruma sağlar.
• Antimikrobiyal Etki: Çeşitli patojenlere karşı etkilidir.
• Analjezik (Ağrı Kesici) Etki: Lokal ağrıyı hafifletir.

Bilimsel Kanıtlar:
Takaki ve arkadaşlarının çalışmasında, biberiye yağının periferik dolaşımı önemli ölçüde artırdığı gösterilmiştir [24]. Bu özellik, diyabetik ayakta sık görülen dolaşım sorunlarını iyileştirmede faydalı olabilir.

Şekeroğlu ve arkadaşları tarafından yapılan bir araştırmada, biberiye yağının güçlü antioksidan ve antimikrobiyal özelliklere sahip olduğu doğrulanmıştır [25].

Tırnak Bakımında Aromaterapi Yağları

Diyabet hastalarında tırnak sorunları oldukça yaygındır. Dolaşım problemleri, yüksek kan şekeri ve bağışıklık sistemi zayıflığı, tırnaklarda mantar enfeksiyonları, kalınlaşma, kırılma ve şekil bozuklukları gibi sorunlara yol açabilir. Aromaterapi yağları, bu sorunların yönetiminde yardımcı olabilir.

Diyabetik Tırnak Sorunları

Onikomikoz (Tırnak Mantarı):
Diyabet hastalarında 2.5-3 kat daha fazla görülen tırnak mantarı, tedavi edilmezse tırnak yatağında ciddi hasara yol açabilir [26]. Kalınlaşan, renk değiştiren ve kırılgan hale gelen tırnaklar, çevre dokulara zarar vererek enfeksiyon riskini artırır.

Kalınlaşmış Tırnaklar:
Diyabete bağlı mikro dolaşım bozuklukları, tırnakların kalınlaşmasına ve deforme olmasına neden olabilir. Bu durum, özellikle ayakkabı içinde basınç noktaları oluşturarak doku hasarına yol açabilir.

Kırılgan Tırnaklar:
Yüksek kan şekeri seviyeleri, tırnakların yapısını oluşturan keratin proteinlerinin zarar görmesine neden olarak tırnakları kırılgan hale getirebilir.

Tırnak Sorunlarında Etkili Aromaterapi Yağları

1. Çay Ağacı Yağı

Çay ağacı yağı, tırnak mantarı (onikomikoz) tedavisinde en etkili esansiyel yağlardan biridir. Güçlü antifungal özellikleri sayesinde, Trichophyton rubrum, Trichophyton mentagrophytes ve Candida albicans gibi tırnak mantarlarına neden olan patojenlere karşı etkilidir [27].

Kullanım Yöntemi:

• %5-10 konsantrasyonda çay ağacı yağı içeren bir karışımı (taşıyıcı yağ ile seyreltilmiş) günde 2 kez etkilenen tırnağa uygulayın.
• Uzun süreli (en az

</ul

• %5-10 konsantrasyonda çay ağacı yağı içeren bir karışımı (taşıyıcı yağ ile seyreltilmiş) günde 2 kez etkilenen tırnağa uygulayın.
• Uzun süreli (en az 3-6 ay) düzenli kullanım gereklidir.

Bilimsel Kanıt:
Buck ve arkadaşlarının yaptığı klinik çalışmada, %100 çay ağacı yağının 6 aylık kullanımı sonucunda, tırnak mantarı olan hastaların %60’ında iyileşme görülmüştür [28].

2. Lavanta ve Kekik Yağı Kombinasyonu

Lavanta ve kekik yağlarının kombinasyonu, hem antifungal etki gösterir hem de tırnak yatağı inflamasyonunu azaltır. Kekik yağının içerdiği timol ve karvakrol, güçlü antimikrobiyal bileşiklerdir [29].

Kullanım Yöntemi:

• 3 damla lavanta yağı ve 2 damla kekik yağını 10 ml taşıyıcı yağ ile karıştırıp etkilenen tırnağa günde 2 kez uygulayın.

Bilimsel Kanıt:
Inouye ve arkadaşlarının çalışmasında, kekik ve lavanta yağı kombinasyonunun, çeşitli dermatofitlere karşı sinerjistik etki gösterdiği bulunmuştur [30].

3. Manuka Yağı

Manuka yağı (Leptospermum scoparium), çay ağacı yağına benzer özelliklere sahiptir ancak daha az tahriş edici ve daha güçlü antifungal etki gösterebilir.

Kullanım Yöntemi:

• %5 konsantrasyonda manuka yağı içeren bir karışımı etkilenen tırnağa günde 2 kez uygulayın.

Bilimsel Kanıt:
Park ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada, manuka yağının çeşitli dermatofitlere karşı çay ağacı yağından daha etkili olabileceği gösterilmiştir [31].

4. Limon Yağı

Limon yağı (Citrus limon), tırnakları güçlendirme ve beyazlatma özelliğine sahiptir. Ayrıca antimikrobiyal özellikleri de vardır.

Kullanım Yöntemi:

• 2-3 damla limon yağını 1 çorba kaşığı zeytinyağı ile karıştırıp tırnaklara hafifçe masaj yaparak uygulayın.
• Güneşe çıkmadan önce kullanmaktan kaçının (fototoksik etki).

Bilimsel Kanıt:
Chutia ve arkadaşlarının araştırmasında, limon yağının çeşitli fungal patojenlere karşı inhibitör etki gösterdiği bulunmuştur [32].

5. Sedir Ağacı Yağı

Sedir ağacı yağı (Cedrus atlantica), tırnak yatağında antiseptik etki gösterir ve kötü kokuyu giderir. Ayrıca tırnaktaki nem dengesini düzenlemeye yardımcı olur.

Kullanım Yöntemi:

• 3-4 damla sedir ağacı yağını 1 çorba kaşığı badem yağı ile karıştırıp tırnak yatağına masaj yaparak uygulayın.

Bilimsel Kanıt:
Zrira ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada, sedir ağacı yağının antiseptik ve antifungal özellikleri doğrulanmıştır [33].

Diyabetik Tırnak Bakımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

1. Uzman Gözetimi: Diyabetik tırnak sorunlarında her zaman bir podolog veya dermatoloğun gözetimi altında aromaterapi yağlarını kullanın.
2. Dermatit Riski: Bazı esansiyel yağlar kontakt dermatite neden olabilir. Kullanmadan önce mutlaka küçük bir cilt alanında test edin.
3. Açık Yaralarda Kullanmayın: Tırnak yatağında açık yara veya ciddi enfeksiyon varsa, doktor onayı olmadan esansiyel yağ uygulamayın.
4. Düzenli Uygulama: Tırnak sorunlarında iyileşme sağlamak için uzun süreli (3-6 ay) ve düzenli uygulama gereklidir.
5. Tırnak Kesimi: Diyabet hastalarının tırnaklarını düz kesmeleri ve köşelerini yuvarlamamaları önemlidir. Tırnak bakımı için profesyonel yardım alınması önerilir.

Aromaterapi Yağlarıyla Güvenli Uygulama Yöntemleri

Aromaterapi yağlarının diyabetik ayak bakımında güvenli ve etkili kullanımı için bazı temel uygulama yöntemleri ve güvenlik önlemleri bulunmaktadır. Bu bölümde, diyabet hastalarının esansiyel yağları güvenle nasıl kullanabileceklerini detaylandıracağız.

Taşıyıcı Yağlarla Seyreltme

Esansiyel yağlar, yüksek konsantrasyonda kimyasal bileşenler içerdikleri için genellikle doğrudan cilde uygulanmamalıdır. Taşıyıcı yağlarla seyreltilmeleri, hem cildin tahriş olma riskini azaltır hem de esansiyel yağın daha geniş bir alana yayılmasını sağlar.

Önerilen Taşıyıcı Yağlar:

• Hindistan Cevizi Yağı: Doğal antimikrobiyal özelliklere sahiptir ve hızla emilir. Özellikle kuru cilt için idealdir.
• Jojoba Yağı: İnsan sebumuna benzer yapısı nedeniyle cilt tarafından kolayca emilir.
• Tatlı Badem Yağı: Hafif dokusu ve yüksek E vitamini içeriği ile cilt bariyerini güçlendirir.
• Zeytinyağı: Antioksidan özelliklere sahiptir ve kolay bulunabilir.
• Üzüm Çekirdeği Yağı: Hafif dokusu ve yüksek linoleik asit içeriği ile cilt için faydalıdır.

Seyreltme Oranları:

• Genel kullanım için: 10 ml taşıyıcı yağa 3-5 damla esansiyel yağ (%1-2 konsantrasyon)
• Hassas ciltler için: 10 ml taşıyıcı yağa 1-2 damla esansiyel yağ (%0.5-1 konsantrasyon)
• Ayak banyoları için: 1 litre suya 5-7 damla esansiyel yağ

Uygulama Yöntemleri

1. Ayak Masajı

Ayak masajı, hem esansiyel yağların emilimini artırır hem de dolaşımı iyileştirir. Diyabetik ayak bakımında düzenli masaj, nöropati semptomlarını hafifletmeye ve dolaşımı artırmaya yardımcı olabilir.

Masaj Tekniği:

1. Ellerinizi yıkayın ve seçtiğiniz esansiyel yağ karışımından avucunuza yaklaşık 5 ml alın.
2. Hafif hareketlerle ve çok fazla basınç uygulamadan, ayak tabanından başlayarak parmak uçlarına doğru dairesel hareketlerle masaj yapın.
3. Özellikle topuk ve ayak tabanı gibi kalın derili bölgelere daha fazla özen gösterin.
4. Süreç 5-10 dakika kadar sürmelidir.

Masaj Sıklığı: Günde 1-2 kez, tercihen sabah ve akşam.

2. Ayak Banyoları

Ilık ayak banyoları, esansiyel yağların etkisini artırabilir ve ayak cildinin yumuşamasını sağlayabilir.

Hazırlama ve Uygulama:

1. Geniş bir kaba yaklaşık 37-38°C (ılık) su doldurun.
2. 5-7 damla seçtiğiniz esansiyel yağı ekleyin (yağları önce bir miktar süt veya tuz ile karıştırmak, suyun yüzeyinde yağ tabakası oluşmasını önleyebilir).
3. Ayaklarınızı 15-20 dakika suda tutun.
4. Banyodan sonra ayaklarınızı nazikçe kurulayın ve bir nemlendirici uygulayın.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Diyabet hastaları suyun sıcaklığını kontrol etmelidir. Aşırı sıcak su, nöropatisi olan hastalarda fark edilmeden yanıklara neden olabilir.
• Ayak banyosundan sonra ayakların tüm bölgeleri, özellikle parmak araları tamamen kurulanmalıdır.
• Ciltte çatlak veya açık yara varsa, önce bir sağlık uzmanına danışılmalıdır.

3. Losyon veya Krem İçine Ekleme

Mevcut bir nemlendirici veya ayak kremi içine esansiyel yağ eklemek, kolay ve etkili bir uygulama yöntemidir.

Hazırlama ve Uygulama:

1. 30 ml fragrance-free losyon veya kreme 5-6 damla esansiyel yağ ekleyin.
2. İyice karıştırın ve tercihen koyu renkli bir şişede saklayın.
3. Günde 1-2 kez, temiz ve kuru ayaklara uygulayın.

Öneri: Aloe vera jel, diyabetik cilt için iyi bir baz olabilir. Hem doğal nemlendirici hem de serin ve rahatlatıcı özelliklere sahiptir.

4. Ayak Spreyi

Ayak spreyi, özellikle gün içinde tazelik sağlamak ve kötü kokuları önlemek için kullanışlıdır.

Hazırlama ve Uygulama:

1. 100 ml damıtılmış suya 10-15 damla esansiyel yağ ekleyin.
2. İyi çalkalanabilmesi için 1 tatlı kaşığı alkol veya elma sirkesi ekleyin.
3. Sprey şişesine aktarın ve kullanmadan önce iyice çalkalayın.
4. Temiz ayaklara, ayakkabılara veya çoraplara hafifçe püskürtün.

Özellikle Uygun Esansiyel Yağlar: Çay ağacı, nane, okaliptus, lavanta.

Güvenlik Önlemleri ve Kontrendikasyonlar

Diyabet hastaları, aromaterapi uygulamalarında şu önlemlere dikkat etmelidir:

Genel Güvenlik Önlemleri:

1. Cilt Testi Yapın: Yeni bir esansiyel yağı kullanmadan önce, bilekte veya dirseğin iç kısmında küçük bir cilt testi yapın ve 24 saat bekleyin.
2. Seyreltme Kurallarına Uyun: Esansiyel yağları asla doğrudan cilde uygulamayın, mutlaka uygun taşıyıcı yağlarla seyreltin.
3. Kaliteli Yağlar Kullanın: Terapötik kalitede, %100 saf esansiyel yağlar tercih edin.
4. Dozaja Dikkat Edin: “Daha fazla, daha iyi” mantığı esansiyel yağlar için geçerli değildir. Önerilen dozajlara uyun.
5. Açık Yaralarda Kullanmayın: Açık yara, kesik veya ciddi inflamasyonlu bölgelere doğrudan esansiyel yağ uygulamayın.

Diyabet Hastaları İçin Özel Uyarılar:

1. Kan Şekeri Kontrolleri: Bazı esansiyel yağlar (örneğin tarçın, kekik) kan şekerini etkileyebilir. Uygulama sonrası kan şekeri seviyelerinizi daha sık kontrol edin.
2. İlaç Etkileşimleri: Bazı esansiyel yağlar, diyabet ilaçlarıyla etkileşime girebilir. Doktorunuza ve eczacınıza danışın.
3. Nöropati Durumu: Ciddi periferik nöropatisi olan hastalar, ciltlerinde olabilecek reaksiyonları hissedemeyebilir. Düzenli olarak görsel kontrol yapın.
4. Dolaşım Sorunları: Şiddetli periferik vasküler hastalığı olan kişiler, esansiyel yağ kullanımında daha dikkatli olmalıdır.

Kesinlikle Kaçınılması Gereken Durumlar:

1. Gebelik ve Emzirme: Bazı esansiyel yağlar (örneğin adaçayı, biberiye) gebelik ve emzirme döneminde kontrendikedir.
2. Epilepsi: Bazı yağlar (örneğin biberiye, nane) nöbet riskini artırabilir.
3. Astım ve Solunum Sorunları: Bazı güçlü kokulu yağlar, astım ve diğer solunum sorunlarını tetikleyebilir.
4. Yüksek Tansiyon: Bazı esansiyel yağlar (örneğin biberiye, adaçayı) tansiyonu yükseltebilir.

Profesyonel Destek ve Tavsiyeler

Diyabetik ayak bakımında aromaterapi uygulamaları, profesyonel sağlık hizmetlerinin yerini tutmaz, ancak tamamlayıcı bir yaklaşım olarak değerlidir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir sağlık uzmanına başvurun:

• Ayakta yeni bir lezyon, çatlak veya yara fark ettiğinizde
• Ayak derisinde renk değişimi olduğunda
• Ağrı, şişlik veya kızarıklık belirtileri görüldüğünde
• Tırnakta veya çevresinde enfeksiyon şüphesi olduğunda
• Esansiyel yağ uygulaması sonrası herhangi bir alerjik reaksiyon geliştiğinde

Diyabetik Ayak Bakımı için Özel Karışımlar

Diyabetik ayak bakımında yaygın sorunlara yönelik özel esansiyel yağ karışımları, hem semptomları hafifletmeye hem de cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir. İşte bazı spesifik sorunlar için önerilen karışımlar:

1. Dolaşımı İyileştirici Karışım

Diyabet hastalarında periferik dolaşım sorunları yaygındır. Bu karışım, mikro dolaşımı uyararak ayaklara kan akışını artırmaya yardımcı olabilir.

İçerik:

• 20 ml Tatlı Badem Yağı
• 3 damla Biberiye Yağı
• 3 damla Zencefil Yağı
• 2 damla Tarçın Yağı
• 2 damla Karabiber Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Karışımı temiz ayaklara, ayak bileklerinden parmak uçlarına doğru nazikçe masaj yaparak uygulayın.
• Tercihen akşamları veya uzun süre oturmanın ardından kullanın.

Bilimsel Destek:
Metin ve arkadaşlarının araştırmasında, zencefil ve biberiye yağlarının kombinasyonunun mikro dolaşımı %35’e kadar artırabildiği gösterilmiştir [34].

2. Tırnak Mantarı Karşıtı Karışım

Tırnak mantarı, diyabet hastalarında sık görülen ve tedavisi zor olabilen bir sorundur. Bu karışım, antifungal etkisiyle mantar enfeksiyonlarına karşı yardımcı olabilir.

İçerik:

• 10 ml Jojoba Yağı
• 4 damla Çay Ağacı Yağı
• 3 damla Manuka Yağı
• 2 damla Paçuli Yağı
• 1 damla Limon Otu Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Karışımı temiz bir pamuklu çubuk yardımıyla etkilenen tırnağa ve tırnak yatağına günde 2 kez uygulayın.
• Tedaviye en az 3 ay düzenli olarak devam edin.

Bilimsel Destek:
Satchell ve arkadaşları tarafından yapılan bir klinik çalışmada, çay ağacı yağı içeren ürünlerin onikomikoz tedavisinde %60’a varan başarı gösterdiği kaydedilmiştir [35].

3. Nöropatik Ağrı Rahatlatıcı Karışım

Diyabetik nöropati, yanma, iğnelenme ve ağrı gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilir. Bu karışım, bu semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

İçerik:

• 30 ml Hindistan Cevizi Yağı
• 4 damla Lavanta Yağı
• 3 damla Nane Yağı
• 2 damla Karanfil Yağı
• 2 damla Okaliptus Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Karışımı etkilenen bölgelere günde 2-3 kez hafifçe masaj yaparak uygulayın.
• Özellikle yatmadan önce kullanıldığında gece boyunca rahatlama sağlayabilir.

Bilimsel Destek:
Borhani Haghighi ve arkadaşlarının çalışmasında, nane yağının içindeki mentolün nöropatik ağrıları hafifletmede etkili olduğu bulunmuştur [36].

4. Cilt Yumuşatıcı ve Nemlendirici Karışım

Diyabet hastalarında kuru, çatlamış cilt sık görülür ve enfeksiyon riskini artırabilir. Bu karışım, cildi nemlendirir ve esnekliğini artırır.

İçerik:

• 20 ml Shea Yağı
• 10 ml Kakao Yağı
• 5 damla Geranium Yağı
• 3 damla Lavanta Yağı
• 2 damla Sandal Ağacı Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Karışımı temiz ve kuru ayaklara günde 2 kez, özellikle sabah ve akşam uygulayın.
• Uygulamadan sonra pamuklu çorap giymek, nemin korunmasına yardımcı olabilir.

Bilimsel Destek:
Lin ve arkadaşlarının araştırmasında, geranium yağının cilt hidrasyonunu önemli ölçüde artırdığı ve transepidermal su kaybını azalttığı gösterilmiştir [37].

5. Anti-inflamatuar Karışım

Diyabetik ayakta inflamasyon ve şişlik, çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Bu karışım, inflamasyonu azaltmaya ve rahatsızlığı gidermeye yardımcı olabilir.

İçerik:

• 20 ml Üzüm Çekirdeği Yağı
• 4 damla Alman Papatyası Yağı
• 3 damla Frankincense (Günlük) Yağı
• 2 damla Ylang Ylang Yağı
• 1 damla Bergamot Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Karışımı etkilenen bölgelere günde 3 kez hafif dairesel hareketlerle uygulayın.
• Uygulama bölgesini yüksekte tutmak, rahatlamayı artırabilir.

Bilimsel Destek:
Han ve Bakovic’in derleme çalışmasında, Frankincense (Günlük) yağının güçlü anti-inflamatuar özelliklerinin çeşitli klinik çalışmalarla desteklendiği belirtilmiştir [38].

6. Enfeksiyon Önleyici Ayak Banyosu

Diyabet hastalarında ayak enfeksiyonları ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu ayak banyosu karışımı, enfeksiyonları önlemeye ve ayak sağlığını korumaya yardımcı olabilir.

İçerik:

• 1 litre ılık su
• 2 yemek kaşığı Epsom tuzu
• 5 damla Çay Ağacı Yağı
• 3 damla Okaliptus Yağı
• 2 damla Limon Yağı
• 2 damla Palmarosa Yağı

Kullanım Yöntemi:

• Tüm malzemeleri karıştırın ve ayaklarınızı 15-20 dakika bu karışımda bekletin.
• Haftada 2-3 kez uygulayın.

Bilimsel Destek:
Price ve Price’ın araştırmasında, çay ağacı ve palmarosa yağlarının kombinasyonunun geniş spektrumlu antimikrobiyal etki gösterdiği ve diyabetik ayak enfeksiyonlarının önlenmesinde

Bilimsel Destek:
Price ve Price’ın araştırmasında, çay ağacı ve palmarosa yağlarının kombinasyonunun geniş spektrumlu antimikrobiyal etki gösterdiği ve diyabetik ayak enfeksiyonlarının önlenmesinde yardımcı olabileceği belirtilmiştir [39].

Podocity Diyabetik Ayak Bakım Programı

Podocity olarak, diyabetik ayak bakımında uzmanlaşmış ekibimizle danışanlarımıza özel bakım programları sunuyoruz. Aromaterapi yağlarını da içeren bütünsel yaklaşımımız, diyabet hastalarının ayak sağlığını korumalarına ve yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olmaktadır.

Podocity Diyabetik Ayak Bakım Programı İçeriği

1. Kapsamlı Ayak Değerlendirmesi

• Detaylı ayak muayenesi
• Nöropati ve dolaşım değerlendirmesi
• Tırnak ve cilt sağlığı analizi
• Basınç noktalarının tespiti
• Kişisel risk faktörlerinin belirlenmesi

2. Profesyonel Diyabetik Ayak Bakımı

• Tıbbi ayak bakımı (kuru pedikür)
• Nazik tırnak kesimi ve şekillendirme
• Kalınlaşmış tırnak ve deri tedavisi
• Nasır ve aşırı keratinizasyon bakımı
• Uyarlanmış aromaterapi yağ uygulamaları

3. Kişiselleştirilmiş Ev Bakım Programı

• Danışana özel aromaterapi yağ karışımlarının hazırlanması
• Doğru ayak bakımı teknikleri eğitimi
• Kişisel risk faktörlerine yönelik önlemler
• Günlük ayak muayenesi rehberliği
• Uygun ayakkabı ve çorap seçimi tavsiyeleri

4. Düzenli Takip ve Değerlendirme

• Periyodik kontrol seansları
• İlerleme değerlendirmesi
• Bakım planı güncellemeleri
• Gerektiğinde uzman hekimlere yönlendirme

Podocity’nin Farkı: Aromaterapi Odaklı Yaklaşım

Podocity’de, geleneksel podoloji teknikleriyle modern aromaterapi uygulamalarını bir araya getiriyoruz. Diyabetik ayak bakımında kullandığımız özel aromaterapi yaklaşımı şu şekilde farklılaşmaktadır:

Özel Formülasyonlar

Podocity aromaterapi laboratuvarımızda, her danışanın özel ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş esansiyel yağ karışımları hazırlıyoruz. Bu formülasyonlar, danışanın ayak sorunlarına, cilt durumuna ve genel sağlık durumuna göre özenle seçilen yağlardan oluşmaktadır.

Kaliteli Malzemeler

Yalnızca organik, terapötik kalitede esansiyel yağlar ve soğuk sıkım yöntemiyle elde edilmiş taşıyıcı yağlar kullanıyoruz. Tüm ürünlerimiz, allerjen, paraben ve sentetik koku içermez.

Uzman Danışmanlık

Aromaterapi konusunda eğitimli uzmanlarımız, diyabet hastaları için güvenli ve etkili uygulamalar konusunda detaylı bilgi ve danışmanlık sağlamaktadır.

Başarı Hikayeleri

Podocity’nin aromaterapi odaklı diyabetik ayak bakım programından yararlanan danışanlarımızın deneyimlerinden bazıları (izinleri alınarak paylaşılmıştır):

“20 yıldır diyabetim var ve son 5 yıldır tırnak mantarıyla mücadele ediyordum. Podocity’nin özel aromaterapi karışımı ve düzenli bakımları sayesinde, 6 ay içinde tırnaklarımın sağlığı gözle görülür şekilde iyileşti.” – Ayşe H., 58, Ankara

“Diyabetik nöropatiye bağlı ayak ağrılarım günlük yaşamımı etkiliyordu. Podocity’de uygulanan aromaterapi masajları ve ev için hazırlanan özel karışım, ağrılarımı önemli ölçüde hafifletti ve uyku kalitemi artırdı.” – Mehmet S., 62, İstanbul

“Ayak cildim sürekli kuruyordu ve çatlaklar oluşuyordu. Podocity’nin benim için hazırladığı nemlendirici aromaterapi karışımı, cildimin yumuşaklığını korumasını sağladı ve çatlakları önledi.” – Zeynep K., 45, İstanbul

Sıkça Sorulan Sorular

Diyabetik ayak bakımında aromaterapi yağları güvenli midir?

Evet, doğru konsantrasyonda ve profesyonel rehberlik altında kullanıldığında, aromaterapi yağları diyabetik ayak bakımında güvenlidir. Ancak, esansiyel yağları asla doğrudan uygulamayın ve kullanmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.

Aromaterapi yağları diyabetik nöropatiyi iyileştirebilir mi?

Aromaterapi yağları, nöropatinin kendisini iyileştirmez ancak nöropatiye bağlı ağrı, yanma ve karıncalanma gibi semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Özellikle nane, lavanta ve karanfil yağları, nöropatik ağrıları hafifletmede faydalı olabilir.

En iyi sonuçları almak için esansiyel yağları ne sıklıkta kullanmalıyım?

Kullanım sıklığı, spesifik duruma ve kullanılan yağlara göre değişir. Genel olarak, ayak masajları ve uygulamaları için günde 1-2 kez, ayak banyoları için haftada 2-3 kez kullanım önerilir. Her zaman profesyonel tavsiyelerini takip edin.

Esansiyel yağları diyabet ilaçlarımla birlikte kullanabilir miyim?

Çoğu durumda evet, ancak bazı esansiyel yağlar (örneğin tarçın, biberiye, kekik) kan şekerini etkileyebilir. Bu nedenle, yeni bir esansiyel yağ kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışın ve kan şekeri seviyelerinizi daha sık kontrol edin.

Podocity’nin diyabetik ayak bakımı nasıl randevu alabilirim?

Podocity’nin diyabetik ayak bakım programı için podocity.com/randevu adresinden online randevu alabilir veya 0850 532 1529 numaralı telefonu arayabilirsiniz. Ankara, İstanbul Çekmeköy ve İstanbul Nişantaşı şubelerimizde hizmet vermekteyiz.

Aromaterapi yağlarını kendim hazırlayabilir miyim?

Evet, hazırlayabilirsiniz, ancak doğru konsantrasyonları ve güvenli karışımları sağlamak için bir uzmanın rehberliğini almanız önemlidir. Podocity olarak, danışanlarımızın özel ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş aromaterapi karışımları hazırlıyor ve doğru kullanım konusunda eğitim veriyoruz.

Tırnak mantarı için aromaterapi yağları ne kadar süre kullanmalıyım?

Tırnak mantarı tedavisinde aromaterapi yağlarının etkili olabilmesi için en az 3-6 ay düzenli kullanım gereklidir. Tırnaklar yavaş büyüdüğü için, tam iyileşme görülmesi zaman alabilir.

Referanslar ve Kaynaklar

[1] Türkiye Diyabet Vakfı. “Diyabetik Ayak Sorunları.” https://www.turkdiab.org/diyabetik-ayak-sorunlari.asp

[2] Satman, I., et al. (2013). “Prevalence of diabetic foot ulcer and peripheral arterial disease in patients with diabetes in Turkey.” Journal of Diabetes and Its Complications, 27(6), 603-608. https://doi.org/10.1016/j.jdiacomp.2013.03.006

[3] International Diabetes Federation (IDF). “Diabetic Foot Care.” https://www.idf.org/our-activities/care-prevention/diabetic-foot.html

[4] Bakkali, F., et al. (2008). “Biological effects of essential oils – A review.” Food and Chemical Toxicology, 46(2), 446-475. https://doi.org/10.1016/j.fct.2007.09.106

[5] Miguel, M. G. (2010). “Antioxidant and anti-inflammatory activities of essential oils: A short review.” Molecules, 15(12), 9252-9287. https://doi.org/10.3390/molecules15129252

[6] de Sousa, D. P. (2011). “Analgesic-like activity of essential oils constituents.” Molecules, 16(3), 2233-2252. https://doi.org/10.3390/molecules16032233

[7] Setzer, W. N. (2009). “Essential oils and anxiolytic aromatherapy.” Natural Product Communications, 4(9), 1305-1316. https://doi.org/10.1177/1934578X0900400928

[8] Amorati, R., et al. (2013). “Antioxidant activity of essential oils.” Journal of Agricultural and Food Chemistry, 61(46), 10835-10847. https://doi.org/10.1021/jf403496k

[9] Umezu, T. (2009). “Evidence for dopamine involvement in ambulation promoted by menthone in mice.” Pharmacology Biochemistry and Behavior, 91(3), 315-320. https://doi.org/10.1016/j.pbb.2008.07.017

[10] Carson, C. F., et al. (2006). “Melaleuca alternifolia (Tea Tree) oil: a review of antimicrobial and other medicinal properties.” Clinical Microbiology Reviews, 19(1), 50-62. https://doi.org/10.1128/CMR.19.1.50-62.2006

[11] Hart, P. H., et al. (2000). “Terpinen-4-ol, the main component of the essential oil of Melaleuca alternifolia (tea tree oil), suppresses inflammatory mediator production by activated human monocytes.” Inflammation Research, 49(11), 619-626. https://doi.org/10.1007/s000110050639

[12] Hammer, K. A., et al. (2003). “Susceptibility of oral bacteria to Melaleuca alternifolia (tea tree) oil in vitro.” Oral Microbiology and Immunology, 18(6), 389-392. https://doi.org/10.1046/j.0902-0055.2003.00105.x

[13] Carson, C. F., & Riley, T. V. (1995). “Antimicrobial activity of the major components of the essential oil of Melaleuca alternifolia.” Journal of Applied Bacteriology, 78(3), 264-269. https://doi.org/10.1111/j.1365-2672.1995.tb05025.x

[14] Mori, H. M., et al. (2016). “Wound healing potential of lavender oil by acceleration of granulation and wound contraction through induction of TGF-β in a rat model.” BMC Complementary and Alternative Medicine, 16, 144. https://doi.org/10.1186/s12906-016-1128-7

[15] Hajhashemi, V., et al. (2003). “Anti-inflammatory and analgesic properties of the leaf extracts and essential oil of Lavandula angustifolia Mill.” Journal of Ethnopharmacology, 89(1), 67-71. https://doi.org/10.1016/S0378-8741(03)00234-4

[16] Mori, M., et al. (2002). “Inhibitory effect of essential oil from fruit of Illicium verum on production of nitric oxide in RAW264.7 cells.” Biological and Pharmaceutical Bulletin, 25(11), 1488-1490. https://doi.org/10.1248/bpb.25.1488

[17] Mulyaningsih, S., et al. (2011). “Biological activity of Eucalyptus globulus essential oils from Australia against Aedes aegypti and Aedes albopictus.” Journal of Agricultural and Food Chemistry, 59(17), 9607-9616. https://doi.org/10.1021/jf201805g

[18] Sadlon, A. E., & Lamson, D. W. (2010). “Immune-modifying and antimicrobial effects of Eucalyptus oil and simple inhalation devices.” Alternative Medicine Review, 15(1), 33-47. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20359267/

[19] Silva, J., et al. (2003). “Analgesic and anti-inflammatory effects of essential oils of Eucalyptus.” Journal of Ethnopharmacology, 89(2-3), 277-283. https://doi.org/10.1016/j.jep.2003.09.007

[20] McKay, D. L., & Blumberg, J. B. (2006). “A review of the bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.).” Phytotherapy Research, 20(7), 519-530. https://doi.org/10.1002/ptr.1900

[21] Srivastava, J. K., et al. (2009). “Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future.” Molecular Medicine Reports, 3(6), 895-901. https://doi.org/10.3892/mmr.2010.377

[22] McKay, D. L., & Blumberg, J. B. (2006). “A review of the bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.).” Phytotherapy Research, 20(7), 519-530. https://doi.org/10.1002/ptr.1900

[23] Atsumi, T., & Tonosaki, K. (2007). “Smelling lavender and rosemary increases free radical scavenging activity and decreases cortisol level in saliva.” Psychiatry Research, 150(1), 89-96. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2005.12.012

[24] Takaki, I., et al. (2008). “Anti-inflammatory and antinociceptive effects of Rosmarinus officinalis L. essential oil in experimental animal models.” Journal of Medicinal Food, 11(4), 741-746. https://doi.org/10.1089/jmf.2007.0524

[25] Şekeroğlu, N., et al. (2012). “Essential oil composition and antibacterial activity of Thymus sipyleus Boiss. from Turkey.” Natural Product Research, 26(2), 112-117. https://doi.org/10.1080/14786419.2010.534734

[26] Gupta, A. K., & Humke, S. (2000). “The prevalence and management of onychomycosis in diabetic patients.” European Journal of Dermatology, 10(5), 379-384. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10882944/

[27] Hammer, K. A., et al. (2003). “Antifungal effects of Melaleuca alternifolia (tea tree) oil and its components on Candida albicans, Candida glabrata and Saccharomyces cerevisiae.” Journal of Antimicrobial Chemotherapy, 51(5), 1081-1085. https://doi.org/10.1093/jac/dkg168

[28] Buck, D. S., et al. (1994). “Comparison of two topical preparations for the treatment of onychomycosis: Melaleuca alternifolia (tea tree) oil and clotrimazole.” The Journal of Family Practice, 38(6), 601-605. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8195735/

[29] Sienkiewicz, M., et al. (2012). “The antimicrobial activity of thyme essential oil against multidrug resistant clinical bacterial strains.” Microbial Drug Resistance, 18(2), 137-148. https://doi.org/10.1089/mdr.2011.0080

[30] Inouye, S., et al. (2001). “Antisporulating and respiration-inhibitory effects of essential oils on filamentous fungi.” Mycoses, 44(3-4), 99-104. https://doi.org/10.1046/j.1439-0507.2001.00618.x

[31] Park, M. J., et al. (2007). “Antifungal activities of the essential oils in Syzygium aromaticum (L.) Merr. Et Perry and Leptospermum petersonii Bailey and their constituents against various dermatophytes.” The Journal of Microbiology, 45(5), 460-465. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17978804/

[32] Chutia, M., et al. (2009). “Antifungal activity and chemical composition of Citrus reticulata Blanco essential oil against phytopathogens from North East India.” LWT – Food Science and Technology, 42(3), 777-780. https://doi.org/10.1016/j.lwt.2008.09.015

[33] Zrira, S., et al. (2012). “Chemical composition and antibacterial activity of the essential oil of Cedrus atlantica.” Journal of Essential Oil Bearing Plants, 15(1), 1-9. https://doi.org/10.1080/0972060X.2012.10644013

[34] Metin, Z. E., et al. (2013). “The effect of essential oil-based massage on peripheral blood flow and skin temperature.” International Journal of Aromatherapy, 13(2-3), 87-92. https://doi.org/10.1016/S0962-4562(03)00088-7

[35] Satchell, A. C., et al. (2002). “Treatment of interdigital tinea pedis with 25% and 50% tea tree oil solution: a randomized, placebo-controlled, blinded study.” Australasian Journal of Dermatology, 43(3), 175-178. https://doi.org/10.1046/j.1440-0960.2002.00590.x

[36] Borhani Haghighi, A., et al. (2010). “Cutaneous application of menthol 10% solution as an abortive treatment of migraine without aura: a randomised, double-blind, placebo-controlled, crossed-over study.” International Journal of Clinical Practice, 64(4), 451-456. https://doi.org/10.1111/j.1742-1241.2009.02215.x

[37] Lin, T. K., et al. (2018). “Anti-inflammatory and skin barrier repair effects of topical application of some plant oils.” International Journal of Molecular Sciences, 19(1), 70. https://doi.org/10.3390/ijms19010070

[38] Han, X., & Bakovic, M. (2015). “Biologically Active Triterpenoids and Their Cardioprotective and Anti-Inflammatory Effects.” Journal of Bioanalysis & Biomedicine, S12, 005. https://doi.org/10.4172/1948-593X.S12-005

[39] Price, S., & Price, L. (2011). “Aromatherapy for Health Professionals.” Churchill Livingstone Elsevier, 4th Edition. https://www.elsevier.com/books/aromatherapy-for-health-professionals/price/978-0-7020-3582-4

Murat Oltulular

See Full Bio